اجرت‌المثل ایام زوجیت به معنای دریافت دستمزد از سوی زن بابت کارهایی است که در طول زندگی مشترک انجام داده است. این حق مالی، در شرایطی خاص و پس از پایان رابطه زناشویی، به زن تعلق می‌گیرد و یک راه قانونی برای جبران زحمات او در خانه است. برخلاف نفقه که یک تکلیف قانونی بر عهده مرد است، اجرت‌المثل یک حق مالی است که تنها با حکم دادگاه قابل مطالبه است.
شرایط و نحوه مطالبه اجرت‌المثل
برای اینکه زن بتواند اجرت‌المثل را مطالبه کند، باید شرایط زیر وجود داشته باشد:
- درخواست طلاق از سوی مرد: اجرت‌المثل تنها زمانی به زن تعلق می‌گیرد که مرد دادخواست طلاق را ثبت کرده باشد. اگر طلاق از سوی زن باشد (مگر در شرایط خاصی که به دلیل تقصیر مرد باشد)، این حق به او تعلق نمی‌گیرد.
- اثبات عدم تبرع: زن باید در دادگاه ثابت کند که کارهایی مانند آشپزی، خانه‌داری، شست‌وشو و… را با قصد دریافت مزد و نه به صورت تبرع (رایگان) انجام داده است. اثبات این موضوع، یکی از مهم‌ترین چالش‌های حقوقی در پرونده‌های اجرت‌المثل است.
- عدم نشوز: زن در طول زندگی مشترک نباید ناشزه (عدم تمکین از مرد) باشد.
فرآیند قانونی تعیین و دریافت اجرت‌المثل
تعیین میزان اجرت‌المثل بر عهده دادگاه است. فرآیند آن به شرح زیر است:
- تنظیم دادخواست: زن با مراجعه به دادگاه خانواده، دادخواست مطالبه اجرت‌المثل را ثبت می‌کند. این دادخواست معمولاً همزمان با دادخواست مهریه و نفقه مطرح می‌شود.
- ارجاع به کارشناس: دادگاه پرونده را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می‌دهد. کارشناس با توجه به معیارهایی مانند:
- مدت زندگی مشترک
- کارهای انجام شده توسط زن
- شأن خانوادگی و اجتماعی زوجین
- وضعیت مالی مرد
- صدور حکم: پس از اعلام نظر کارشناس، دادگاه حکم به پرداخت مبلغ مشخصی به عنوان اجرت‌المثل صادر می‌کند. اگر مرد به حکم اعتراض کند، پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارجاع داده می‌شود.
تفاوت اجرت‌المثل و نحله
علاوه بر اجرت‌المثل، مفهومی به نام نحله نیز وجود دارد که در شرایطی مشابه به زن تعلق می‌گیرد. اگر دادگاه به دلیل عدم امکان اثبات قصد تبرع، نتواند حکم به پرداخت اجرت‌المثل را صادر کند، با در نظر گرفتن مدت زندگی مشترک و کارهایی که زن انجام داده است، مبلغی را به عنوان نحله به او اختصاص می‌دهد.
اجرت‌المثل: پاداش کارهایی است که زن انجام داده و قصد دریافت مزد داشته است.
نحله: مبلغی است که دادگاه به دلیل از بین رفتن زندگی زناشویی و به عنوان هدیه به زن می‌دهد.
نقش وکیل در مطالبه اجرت‌المثل
پرونده‌های اجرت‌المثل به دلیل نیاز به اثبات قصد تبرع، اغلب پیچیده هستند. یک وکیل متخصص می‌تواند در این مسیر به شما کمک کند:
- جمع‌آوری شواهد: کمک به جمع‌آوری مدارک و شواهد لازم برای اثبات قصد دریافت مزد.
- تنظیم دادخواست: تنظیم صحیح دادخواست و پیگیری پرونده.
- دفاع در دادگاه: نمایندگی از شما در دادگاه و دفاع از حقوق شما.
دفتر وکالت مژگان خدری، وکیل پایه یک دادگستری، با تجربه در پرونده‌های خانواده، آماده ارائه مشاوره و همراهی شما در فرآیند مطالبه اجرت‌المثل است. ما به شما کمک می‌کنیم تا با رعایت تمام اصول قانونی، به حق خود دست یابید.
برای دریافت مشاوره حقوقی، همین حالا با ما تماس بگیرید.